بدون نظر
 
در میزگرد تخصصی «صف تغییر» مطرح شد؛
مشارکت حداقلی یا حداکثری؛ اعتراض به دولت یا نظام/ گفتمان غالب در انتخابات ۱۴۰۰ اقتصادی است نه شعارهای سیاسی/ پشت پرده سناریوی کشاندن مشکلات اقتصادی به پای سیاست‌های راهبردی انقلاب چیست؟
تاریخ انتشار : ۰۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ در ۱۰:۰۷ ق.ظ
 
مشارکت در انتخابات در سطح بین‌الملل سنجیده می‌شود و بسته به دوره‌های زمانی مختلف دارد، از طرفی مشکل ما این است که جهت دعوای منافع اقتصادی به سمت سیاست‌های راهبردی و انقلاب سوق داده شده است نه سیاست‌های معمول؛ سناریویی که از مدت‌ها پیش زمزمه مخالفان نظام بوده است.

به گزارش صبح توس؛ روزهای آخر دولت حسن روحانی است و بحث‌های زیادی درباره میزان مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ می‌شود، به طوری که رسانه های معاند پایین بودن مشارکت مردم پای صندوق‌های رای را اعتراض مردم به نظام و حاکمیت می خوانند تا نقد و اعتراض به شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی دولت فعلی. از این رو در میزگرد تخصصی «صف تغییر»، حمید صابریان، مسئول دفتر سیاسی و معاون دبیر کل حزب مجمع مشورتی اصلاح‌طلبان در خراسان رضوی؛ محمدرضا خوشنویس، دبیر حزب عدالت‌طلبان ایران اسلامی در خراسان رضوی و مرتضی نظری، دبیر کل حزب توسعه و عدالت ایران اسلامی در خراسان رضوی به تحلیل این تفکر پرداختند.

حمید صابریان، مسئول دفتر سیاسی و معاون دبیر کل مجمع مشورتی اصلاح‌طلبان در خراسان رضوی با بیان اینکه شرکت در انتخابات و مشارکت مردم از اهمیت ویژه ای برخوردار است و انتخابات در قاموس ایران بحث بسیار مهم و اساسی است اظهار کرد: دو مقطع مهم تاریخی در حوزه انتخابات قابل تشخیص است در تاریخ انقلاب که به زمان جنگ تا سال ۶۷ و بعد از آن معطوف می شود.

وی افزود: در زمان حیات امام(ره) که مصادف بود با بحث های اول انقلاب و جنگ، شرکت در انتخابات یک تکلیف مهم برای مردم و نوعی مانور اقتدار بود، مردم می آمدند در انتخابات شرکت کنند تا حمایت کامل خود را از نظام و حکومت اسلامی اعلام کنند لذا میزان مشارکت بالا است.

معاون دبیر کل حزب مجمع مشورتی اصلاح‌طلبان در خراسان رضوی گفت: از ابتدای دوره سازندگی  و بحث‌های اقتصادی و سیاست های تعدیل اقتصادی که در دوره آقای هاشمی شروع شد آرام آرام بحث های نارضایتی های نسبی آغاز شد و یک قرائتی بود آن موقع که ابتدا باید ثروت تولید شده و بعد توزیع شود و رویکرد دیگری هم بود که اذعان داشت تولید باید همزمان توزیع هم صورت بگیرد.

وی افزود: برای مشارکت در انتخابات دو عامل بسیار مهم است که میزان مشارکت بالا باشد، اول نارضایتی نسبی مردم از شرایط موجود و دوم امید به تغییر که با حضور در انتخابات این تغییر اتفاق بیفتد؛ شاهد مثال این است که در پایان ریاست جمهوری آقای هاشمی فاصله طبقاتی ایجاد شد و از دل آن دوم خرداد به وجود می آید و پس از آن نیز دولت احمدی نژاد و مجددا در ۹۲ همین اتفاق می افتد و کاندیدایی در نقش منتقد شرایط موجود حاضر می شود.

شرایط اقتصادی مردم هیچ وقت به این اندازه بد نبوده است

صابریان با بیان اینکه حضور در انتخابات و مشارکت بالا می تواند شرایط را عوض کند ادامه داد: انتقاد به شرایط موجود همیشه بوده و در خلالش امیدی ایجاد شده که به فرد دیگری رای بدهیم و در این پروسه انتقاد و امید مشارکت شکل گرفته است، البته از دید مردم و گروههای غیر سیاسی و اجتماعی نارضیاتی‌ها هیچ وقت به این اندازه نبوده و شرایط مردم هیچ وقت به این بدی نبوده است که اگر امید به همان اندازه بود ما اساسا نگرانی برای مشارکت نداشتیم.

وی با اشاره به اینکه نصف آرای کل کشور در کلان شهرهاست و نصف هم در شهرهای متوسط و پایین تر افزود: فرهنگ سیاسی غالب در کشور ما به این شکل بوده که مشارکت در انتخابات نوعی تایید تلقی شده و عدم مشارکت نیز عدم تایید نظام و حاکمیت است که من خودم به این نگاه نقد دارم، چرا که ما راههای اعتراضات قانونی را بستیم مثلا اعتصاب در قانون جرم است و هیچ وزارت کشوری یک مجوز راهپیمایی برای انتقاد از حاکمیت صادر نکرده. همه اینها جمع می شود در انتخابات خودش را نشان می دهد.

معاون دبیر کل حزب مجمع مشورتی اصلاح‌طلبان در خراسان رضوی ضمن تأکید بر ایجاد راه‌های اعتراضات قانونی برای مردم تصریح کرد: بر اساس نظرسنجی ها مردم اگر امید به تغییر داشته باشند رأی خواهند داد.

وی افزود: دموکراسی به اعتقاد ما یک مجموعه است که یکی از آنها انتخابات است، تفکیک قوا، مطبوعات آزاد مستقل، قانونمنداری. همه اجزایی هستند که باید در کنار انتخابات شکل بگیرد و انتخابات به عنوان یکی از آیتم های دموکراسی شکل بگیرد و اگر نباشد شکل نمی گیرد.

صابریان با بیان اینکه وقتی در انتخابات با پدیده نظارت استصوابی مواجه هستید و قبل از شما شورای نظارت انتخاب می کند دیگر خیلی نسبتی با دموکراسی ندارد خاطرنشان کرد: معیارهای ثبت نام کاندیدا باید کاملا کمی باشد؛ پرشور ترین انتخابات را وقتی داشتیم که در نظارت حداقلی بودیم.

وی با اشاره به قرار داشتن احزاب بین حاکمیت و مردم و اینکه حرف حاکمیت را به مردم می زنند و بالعکس افزود: احزاب وقتی می تواند تاثیرگذار باشند که خواست مردم را نمایندگی کنند نه سایه حکومت ها باشند و هر دولتی که آمده یک حزبی بعدش تشکیل شده و ما امروز با یک پدیده ای مواجه هستیم که اصلاح قانون احزاب به تحدید احزاب منجر شده است.

معاون دبیر کل حزب مجمع مشورتی اصلاح‌طلبان در خراسان رضوی گفت: باید اجازه دهیم عرصه احزاب باز باشد برای همه و حرف مردم را بزنند و نظام و حکومت باید در برابر احزاب سعه صدر داشته باشد و وقتی مردم احساس کنند احزاب دارند خواسته های آنان را مطالبه می‌کنند قطعا در انتخابات مشارکت بیشتری صورت می‌گیرد لذا رویکرد احزاب باید مردمی باشد و باید سمت مردم باشند.

وی با اشاره به صحبت وزیر اطلاعات دولت اصلاحات مبنی بر اینکه وظیفه سرویس امنیتی تامین امنیت مردم است نه تامین امنیت حاکمیت افزود: اگر مردم احساس کنند با این نظام امنیت آنها تامین است آنها خودشان امنیت نظام را حفظ می کنند. احزاب هم باید بر همین قالب باشند، گاهی وقتها شاید حرف مردم تلخ باشد اما باید مردم ببینند حرف آنها از تریبون حزبی زده می شود و هر تریبونی ممکن است بخشی از سلایق جامعه را مدیریت و نمایندگی کند. جمع جبری ما به نفع امنیت و منافع ملی خواهد شد.

گفتمان غالب در انتخابات ۱۴۰۰ اقتصادی است نه شعارهای سیاسی

صابریان با بیان اینکه در همه نظامها کسانی که دنبال براندازی هستند خط مشخصی دارند و هیچ نظامی کسی که به دنبال براندازی باشد را نمی پذیرد اظهار کرد: قطعا گفتمان غالب بر انتخابات ۱۴۰۰ اقتصادی است نه شعارهای سیاسی و فرهنگی.

وی افزود: احزاب سیاسی با ایجاد ستادهای انتخاباتی در فضای شهری دارای کارکرد ایجاد شور انتخاباتی هستند ولی ایده آل این است که نامزدهای ما نامزدهای حزبی بوده و در احزاب پرورش پیدا کرده باشند و برای اداره کشور تربیت شده باشند.

معاون دبیر کل حزب مجمع مشورتی اصلاح‌طلبان در خراسان رضوی ضمن اعلام اینکه عملکرد دولت قطعا در مشارکت ۱۴۰۰ تاثیرگذار است ادامه داد: اما از دولت های گذشته انباشت مطالبات صورت گرفته در حالیکه ما انباشت سرمایه اجتماعی نداریم و این شرایط اقتصادی کشور حاصل تمام کارهایی بوده که در گذشته انجام شده است.

وی دولت تدبیر و امید را بدشانس ترین دولت بعد از انقلاب دانست و افزود: بعد از گذشت ۴۲ سال از انقلاب اسلامی خیلی باید جلوتر می بودیم و خیلی چیزها را باید پاسخ بدهیم لذا اینکه ما مشارکت را به هر توجیهی جدی نگیریم بسیار خطرناک است و در کشور ما معنای بدی می دهد و نباید مردم نسبت به انتخابات بی‌تفاوت باشند.

اصلاح‌طلبان مسئولیت تمام خرابکاری‌های دولت را می‌پذیرد

صابریان تصریح کرد: باید همه تلاشمان را بکنیم تا یک آشتی نسبی بین مردم و حاکمیت اتفاق بیفتد و این هم به دست نمی آید مگر با صداقت لذا باید تلاش کنیم نقاط ضعف در رابطه دولت و ملت جبران شود، باید تلاش کنیم مشارکت افزایش پیدا کند و احزاب هم بتوانند حرف مردم را بزنند.

وی پیرامون کلیدواژه صف تغییر افزود: واقعا اگر صف تغییر باشد مردم در صف می ایستند و اگر احساس کنند با انتخاب یک دولت و رئیس جمهور خیلی چیزها عوض می شود مشارکت خواهند داشت لذا اگر به اصولگرایان و اصلاح طلبان نمی خواهید رای بدهید اشکالی ندارد اما بروید سراغ گفتمان جدیدی که در چارچوب انقلاب اسلامی شکل بدهید، اگر ما و اصولگرایان از مسیر انقلاب و نظام فاصله گرفتیم بروید ارزشهای امام را از نو بخوانید و جریان سوم را برای منافع مردم شکل بدهید اما نگویید ماجرا تمام است.

معاون دبیر کل حزب مجمع مشورتی اصلاح‌طلبان در خراسان رضوی ضمن اشاره به اینکه اصلاحات، دولت فعلی را دولت اصلاح طلبان نمی داند اما در عین حال مسئولیت تمام خرابکاری های دولت را می پذیریم خاطرنشان کرد: ما به مردم گفتیم به ایشان رای بدهند، اصلاح طلبان مسئولیت تمام اقدامات حسن روحانی را می پذیرند چون خود ما به مردم گفتیم به او رای بدهند و خود ما بیشترین منتقد او هستیم ولی اگر واقعا این اتفاق بیفتد می نشینیم و فکر میکنیم و به عرصه سیاست باز می‌گردیم.

رأی دادن حداقل ویژگی دموکراسی است

محمدرضا خوشنویس، دبیر حزب عدالت‌طلبان ایران اسلامی در خراسان رضوی نیز در ادامه گفت: بحث رای دادن و پروسه مشارکت در انتخابات را دو مقوله کاملا متفاوت و مستقل از هم می شود در نظر گرفت کما اینکه بحث رای دادن به عنوان حداقل دموکراسی دیگر جای بحث ندارد و غیر دموکرات‌ترین کشورهای دنیا مانند میانمار هم به خاطر مشروعیت ظاهری این موضوع را پذیرفته اند.

وی انتخابات را حداقل ویژگی دموکراسی در کشور دانست و افزود: اگر مشارکت وجود دارد یک موضوع به پشتوانه نظام بر می گردد و مردم قبل از اینکه امید به تغییر داشته باشند باید با این نیت برود پای صندوق که حداقل از نظام اسلامی دفاع می کنم.

دبیر حزب عدالت‌طلبان ایران اسلامی در خراسان رضوی با بیان اینکه ایران را از نظر مشارکت می‌توانیم به عنوان الگو در نظر بگیریم اظهار کرد: آنقدر مشارکت در انتخابات های مختلف از متوسط جهانی بالاتر بوده که سطح توقع را شاید بالا بردیم چراکه همیشه مشارکت بالای ۷۰ درصد داشتیم.

کم شدن مشارکت زیر سؤال بردن حاکمیت نیست

وی افزود: اگر مشارکت به حدود ۳۰درصد برسد نیز نشان دهنده نارضایتی مردم که عمدتا از مسائل اقتصادی است بازمی‌گردد اما باز هم مشارکت قابل قبولی خواهیم داشت هر چند با دوره های گذشته قابل مقایسه نباشد لذا پیش بینی مشارکت پایین نیز در مقایسه دوره های گذشته است نه با سطوح جهانی و استانداردهای حداقلی اما تعبیر ما از کم شدن مشارکت زیر سؤال بردن حاکمیت نیست.

خوشنویس با تأکید بر اینکه یکی از اهداف و لازمه وجود یک حزب بحث کادرسازی و بالا بردن مشارکت جامعه است ادامه داد: اگر حزبی در اساسنامه اش این نباشد که من مردم را بیاورم در مشارکت های سیاسی و اجتماعی که به نظر اصلا حزب محسوب نمی شود و شاید بتوانیم بگوییم یک تشکل و سازمان مردم نهاد حداقلی است.

وی افزود: چیزی که یک حزب می تواند در حوزه اختیاراتش باشد بستر را مهیا کند، حتی اگر شده یک نفر به مشارکت کنندگان در انتخابات اضافه کند به نظر موفق خواهد بود و قطعا حزب ما هم که فعال هست در عرصه انتخابات در این راستا گام برداشته و برنامه ریزی کرده است.

دبیر حزب عدالت‌طلبان ایران اسلامی در خراسان رضوی تصریح کرد: صرف برگزاری انتخابات حاکی از دموکراتیک بودن یک کشور و جامعه نیست ولی حداقل ترین شاخص برگزاری انتخابات است که نظام ما این را دارد و در بحث احزاب صحه می گذارم که احزاب شب انتخابات داریم اما احزاب می توانند دو مدل باشند؛ احزابی که می تواند فراگیر باشند و در بحث کادرسازی خیلی فراخ و گسترده هستند و احزابی هم در هر دو طیف داریم که بسته و نخبه پرور هستند که تعداد اعضای کمی دارند ولی هر کدام از یک نفرها بر میلیون ها نفر تاثیر می گذارند.

وی افزود: تعدادی از افراد بر اساس خوانش و رهنمودهای افراد در پای صندوق های رای حضور پیدا می کنند و بعضی افراد هم شاید به لجبازی و در تقابل آن افراد پای صندوق بیایند، در همه انتخابات ها مردم به نوعی از دولت مستقر ناراضی بودند و گفتند دولت مستقر را فلان حزب حمایت کرده و ما به تلافی این حزب به حزب مخالف رای می دهیم.

خوشنویس خاطرنشان کرد: از کارکردهای احزاب می تواند همین باشد که احزاب به عنوان رابط و واسط بین انتخاب شوندگان و رای‌دهندگان قرار بگیرند که این هم تا حدودی در کشور ما کمرنگ شده است و یکی از دلایلی که در بحث تایید صلاحیت دبیران و مسئولین آنها مقداری دستگاه های امنیتی حساس هستند به دلیل تاثیرگذاری مسئولین احزاب باید صلاحیت آنها بررسی شود.

وی افزود: وقتی دبیر یک حزب می تواند این ارتباط گیری را با شخص دوم مملکت داشته باشد و طبقه گسترده ای از مردم را پشتیبانی کند، اگر شخصی باشد که فاقد صلاحیت باشد و مشکلات امنیتی داشته باشد خیلی موارد را می تواند زیر سوال ببرد.

لزوم کیفی کردن مشارکت در انتخابات ۱۴۰۰

دبیر حزب عدالت‌طلبان ایران اسلامی در خراسان رضوی ادامه داد: یکی از مواردی که در این انتخابات باید به سمت آن گام برداریم لزوم کیفی کردن مشارکت به جای کمی کردن است، اینکه خیل عظیمی را بیاوریم پای صندوق ولی کیفی نباشد خیلی جالب نیست شاید این انتخابات بتوانیم سنگ بنای مثبت را بگذاریم که دیدگاه ما این نباشد که مشارکت خیلی کمی باشد ولی شعور انتخاباتی نباشد توامان با شور انتخاباتی.

وی قطع ارتباط دولت ها با احزاب را یک آسیب دانست و افزود: اینکه صرفا دولت های ما اینطور بوده که احزاب همسو و موافق خود را دیدند این هم یک آسیب است و حتما باید دولت های مستقل احزاب مخالف خود را هم ببینند و این به عنوان یک کارکرد مثبت احزاب است.

خوشنویس گفت: قائل به این هستم که همچنان مردم به دیدگاه احزاب و گروههای سیاسی و گفتمان ها توجه می کنند، آیا تصمیم بگیرند که به آن عمل کنند یا نه را نمی دانم ولی موافق هستم مردم قطعا به دیدگاه احزاب توجه خواهند کرد.

وی با بیان اینکه تغییر مشارکت هم دارای مفهوم است افزود: کم و زیاد شدن مشارکت در هر حوزه انتخابی حتی یک درصد هم قابل تحلیل است و معنی و مفهومی دارد و در بحث عملکرد دولت هم قطعا عملکرد دولت دارای نقش و تاثیر در میزان مشارکت هست اما در دو ماه آینده می توان در این خصوص تحلیل جامع و کامل‌تری را ارائه کرد.

دبیر حزب عدالت‌طلبان ایران اسلامی در خراسان رضوی با اشاره به اینکه تصور و تحلیل من این است که حافظه بلند مدت جامعه ایران دچار مشکل شده است اظهار کرد: میزان مشارکت هم در انتخابات به نظر بنده پایین خواهد بود اما این پایین بودن نسبت به مابقی انتخابات های دیگر ایران پایین خواهد بود نه نسبت به استانداردها و شاخص های جهانی.

وی افزود: چهار دهه برای پیشرفت یک کشور قطعا کافی است ولی نه کشوری که دچار انواع اقسام توطئه ها و فشارها بوده و نقش آفرینی که ایران در عرصه جهانی دارد هم با مالزی و ترکیه و امارات قابل قیاس نیست.

خوشنویس پیرامون کلیدواژه صف تغییر تصریح کرد: مردم قطعا امید دارند، قطعا این دوره بحث تغییر است نه حفظ گفتمان موجود پس قائل به پویش صف تغییر هستیم.

مشارکت سیاسی یک موضوع ریشه‌دار است

مرتضی نظری، دبیر کل حزب توسعه و عدالت ایران اسلامی در خراسان رضوی نیز در این میزگرد با اشاره به روند حل مشکلات به صورت سطحی در کشور و عدم توجه به ریشه ها گفت: موضوع مشارکت سیاسی نیز یک موضوع ریشه‌دار است و از آنجایی پیش می آید که پارامترهای اقتصادی و فرهنگی در یک مجموعه است و در این مجموعه وقتی دولت فاصله خود را از مردم را زیاد کند و بحث مشارکت های اقتصادی و فرهنگی و داوطلبانه به طور کلی در کشور ضعیف باشد به این بحران دچار می شویم.

وی افزود: یک نظریه ای هست به نام دولت ایدئولوژیک که امروز جمهوری اسلامی دچار دولت ایدئولوژیک است؛ دولت ایدولوژیک یک دولت شیعه با پارامترهای قانون اساسی است و دولت ایدئولوژیک ما تسری پیدا کرده در تمامی حوزه های سیاست گذاری.

دبیر کل حزب توسعه و عدالت ایران اسلامی در خراسان رضوی ضمن اشاره به بحران های ایجاد شده در پی دولت ایدئولوژیک از جمله مشارکت، مشروعیت و سلطه ادامه داد: از دهه ۶۰ دچار یک جامعه توده ای بودیم و مردم در حوزه جنگ تجمیع شده بودند و در دهه ۷۰ ما یک جامعه کلنگی سنتی بحران زده در حوزه های مختلف روبرو هستیم که با سخت ترین و سنگین ترین سیاست های اقتصادی، موضوع بحران اقتصادی و سیاسی شکل می گیرد.

وی افزود: دولت ایدئولوژیک بر این ساز و کار دموکراتیک سوار است اما ایدئولوژی سوار سازو کار می شود، ما قبل اینکه سوار یک ساز و کار دموکراتیک شویم ساز و کار رسیدن به آن را ایجاد نکردیم و ماجرا این است که بحران سلطه اتفاق می افتد تز فکری حلقه حاکمیت بر جمهوری اسلامی ایران را قبول ندارد که نقش مردم در سیاست تعریف شود.

فساد نخبگان در صورت فاصله گیری از مردم

نظری با اشاره به فساد نخبگان در صورت فاصله گیری از مردم اظهار کرد: وقتی نخبگان فاصله زیادی از جامعه پیدا کند بحران سلطه پیش می آید و لذا در نظریه دموکراتیک می گویند نخبگان باید ارتباطشان با جامعه معلوم باشد.

وی با بیان اینکه عملا احزاب سایه طبقه حاکم در کشور بودند و شرایط تشکیل یک حزب در کشور بسیار سخت است و خیلی راحت برای طبقه حاکم افزود: شاهد هستیم در برخورد با مسائل کشور، کلنگی و نوسانی عمل می کند یعنی می آید روی موج های اجتماعی و سیاسی سوار می شوند تا بتوانند از حافظه تاریخی مردم استفاده کنند و تغییری را ایجاد کنند؛ بنابراین هر دولتی که می خواهد از مردم رای بگیرد می آید دولت قبل را می کوبد تا یک رویکرد جدید ارائه کند.

راهکارهای کوته‌نگرانه احزاب جایگزین راهکارهای رفع مشکلات شده است

دبیر کل حزب توسعه و عدالت ایران اسلامی در خراسان رضوی تصریح کرد: ما در جامعه امروز احزاب مختلف به جای اینکه راهکارهای درمانی را اشاعه دهند در کشور، راهکارهای کوته‌نگرانه را بررسی می‌کنند، بنابراین جامعه کلنگی می شود و هیچ انباشتی از سرمایه فکری در آن شکل نمی گیرد و داشته های ما همواره در حال از دست رفتن است؛ یک روزی تدبیر و امید است یک روزی عدالت را لجن مال می کنیم. روز بعد جمله دیگری را لجن مال می کنیم که دیگر این جمله را هم کسی نتواند استفاده کند.

وی افزود: باید اولا به سیاست به عنوان یک علم نگاه کنیم. تا زمانی که این اتفاق نیفتد دچار سلیقه زدگی و تفکرات عوامانه شدید در با کیفیت ترین جایگاه های سیاسی کشور شدیم لذا شاهد هستیم گاهی رئیس جمهور تفکراتی در بعضی حوزه های سیاسی به خود می گیرد که اصلا این اظهار نظر علمی نیست، می آید اظهار نظر را تسری می دهد.

نظری ادامه داد: جامعه سازماندهی شده نداریم که مردم به گفتمان رای بدهند، مردم می آیند به کلید واژه‌ها از دهان سلبریتی های سیاسی رای می دهند. این یک چیز واقعی و چیز معمولی است که دارد دیده می شود و هیچگاه هم برنامه محوری تبیین نشده است.

وی افزود: مشکل ما این است که منافع اقتصادی را دعوایش را به جای اینکه ببریم روی سیاست های معمول، می بریم روی سیاست های راهبردی  و انقلاب را خدشه دار می کنیم و غرب هم دنبال این است که مردم به این نتیجه برسند. آنها می خواهند همین دعوا راه بیفتد تا بنیان انقلاب زیر سوال برود.

انتهای پیام/

لینک کوتاه:

!!تــوجـه

  • لطفا نظرات خود را فقط در مورد همین مطلب بنویسید
  • لطفا نظرات خود را به فارسی تایپ نمایید
  • لطفا سعی کنید نظرتان مختصر و مفید باشد
  • به نظرات دیگر کاربران احترام بگذارید

ثبت نظر :


 
 
x
تربت‌حیدریه «شهر سازه‌های آجری» ماندگار است به پایتخت ابریشم ایران سفر کنید کاهش ۳۰ درصدی حوادث جاده‌ای در منطقه تربت‌حیدریه رشد اقتصادی مستمر راه برون رفت مشکلات معیشتی است غار نمک حصار یزدان منتظر گردشگران ژئوتوریسم نوروزی آبشار دیدنی رودمعجن مقصد گردشگران جنوب خراسان رضوی است صنوبر نگین سرسبز تربت‌حیدریه «بکاول» نگین گردشگری تربت‌حیدریه نخستین نیروگاه خورشیدی تربت‌حیدریه به بهره‌برداری رسید طرح نظارت بر سوخت‌رسانی جنوب خراسان رضوی آغاز شد پایتخت ابریشم ایران به استقبال زائران نوروزی رفت حمله رژیم غاصب صهیونیستی به رفح نسل‌کشی است
hacklink al duşakabin fiyatları fethiye escort bayan escort - vip elit escort dizi film izle erotik film izle duşakabin hack forum marsbahis betkom marsbahisgirtr