به گزارش تابان تربت؛ فصل برداشت طلای سرخ از مزارع زعفران شهرستان های تربت حیدریه و زاوه بعنوان قطب تولید زعفران ایران و جهان تا چند روز آینده آغاز می شود و در همین ابتدا، محور مواصلاتی زعفرانی ترین شهر جهان شاهد برداشت این محصول خواهد بود.

محصول زعفران بعنوان یکی ازمهمترین منابع در آمدزایی و اشتغال مردم منطقه تربت حیدریه به شمار می رود که حدود ۶۰۰ هزار نفر روز در شهرستانهای تربت حیدریه و زاوه بمدت یکماه مشغول برداشت و فرآوری این محصول هستند.

علاوه بر تربت حیدریه و زاوه که عنوان قطب تولید زعفران ایران و جهان را یدک می کشند، این محصول در شهرستانهای مه ولات، رشتخوار، کاشمر، بردسکن، نیشابور و فریمان نیز کشت می شود اما خاک حاصلخیز جلگه زاوه در منطقه تربت حیدریه بر عیار طلای سرخ در این منطقه افزوده است.

فصل برداشت زعفران مانند وقوع سیل و زلزله نیست که یکباره و غیر مترقبه باشد و مسوولان را غافل گیر کند! امروز هر کسی در ایران می داند که فصل برداشت زعفران از نیمه دوم مهر آغاز می شود و از سوی دیگر، شیب نزولی قیمت زعفران در بورس، کاهش قیمت آن در فصل برداشت را فریاد می زد.

بدون شک و فارغ از همه تعارفات، مسئولین وقت اعم از فرمانداران، مدیران سازمان کشاورزی و وکلای مناطق زعفران خیز، مقصران اصلی این وضع موجود هستند.

هزینه‌ های بالای تولید و قیمت پایین فروش

جهانشیری از زعفرانکاران تربت‌ حیدریه در این خصوص به خبرنگار ما گفت: بیشترکشاورزان این منطقه امسال برای کشت زعفران بی‌انگیزه  شده‌اند و طبیعی است که وقتی قیمت تمام‌ شده زعفران برای کشاورز از قیمت بازار بیشتر ‌شود، کشاورز بی انگیزه ‌شود.

وی می افزاید: کشاورز دنبال سود است و اگر قرار باشد یکسال هزینه کاشت و داشت و برداشت را بدهد و شبانه‌روز در مزرعه خود زحمت بکشد و درنهایت آخر سال سودی برایش نداشته باشد، طبیعی است که زعفران نکارد.

جهانشیری بیان کرد: این روزها شاهد کاهش فروش پیاز زعفران هستیم و از طرفی خریدارها هم کم شده‌اند، چون کشاورز پولی برای هزینه‌ کردن برای کارگر و ماشین‌آلاتِ کندن پیاز زعفران از زمین ندارد.

بدقولی در پرداخت مطالبات زعفرانکاران

این کشاورز اجرای بد طرح خرید حمایتی زعفران را بی‌تاثیر در وضعیت رشد صفر درصدی کشت زعفران نمی‌داند و می‌ افزاید: سال گذشته کشاورزان با اعتمادی که به سازمان تعاون روستایی داشتند، زعفران خودشان را  به تعاون روستایی واگذار کردند ولی در پرداخت پول کشاورزان تاخیر بسیار زیادی رخ داد.

فروش فله ای زعفران و سودی که نصیب دلالان می شود

فقدان برنامه‌ ریزی برای بسته‌ بندی، فرآوری مناسب، خام‌فروشی و فروش فله‌ای باعث شده که سود زعفران به جای اینکه به جیب کشاورزان برود، به جیب‌ عده‌ای دیگر برود.

اگر در سایت‌های بین‌المللی رصد کنیم، قیمت‌ های زعفران عجیب و غریبی را  خواهیم دید که برای کشاورزان قابل‌ باور نیست.

روایت زعفران‌کاران از بی‌انگیزگی

عباسپور دیگر زعفرانکار تربت‌ حیدریه می افزاید: نسبت به سال گذشته افزایش سطح زیرکشت زعفران نداشته‌ایم و امسال خرید پیاز زعفران کم شده و دلیلش این است که مناطق شمالی خراسان و دیگر استانهای کشور امسال برای کشت زعفران پا پس کشیده‌اند و پیاز زعفران از منطقه  تربت ‌حیدریه بیرون نمی‌رود.

زعفران ‌های مانده در انبار، خریدار ندارد

رئیس تعاون روستایی تربت‌ حیدریه گفت: زعفرانهای خریداری‌شده طرح حمایتی دولت که قراربود به‌صورت مزایده به صادرکنندگان فروخته شود، مشتری پیدا نکرد.

نسرین شیبانی افزود: به علت نوع مزایده برگزارشده و تقسیم زعفران‌ها در ۳ پک ۲۰تنی، تاکنون زعفران‌ها فروخته نشده و سازمان تعاون روستایی مرکزی ایران قصد دارد با تغییراتی در وزن پک‌ ها، تمهیدات لازم را برای فروش باقیمانده زعفران انجام دهد.

وی گفت: در سال‌های ۹۶ و ۹۸ بیست و پنج تن زعفران در قالب طرح حمایتی از کشاورزان خریداری شد و دولت طلب زعفران‌کاران را از بودجه کل کشور پرداخت کرد.

امسال تا پولی نباشد، زعفران نمی‌خریم

شیبانی خاطر نشان می‌کند: سازمان تعاون روستایی به منظور حمایت از زعفرانکاران، سال گذشته تَن به خریدی داد که پولی تا دیماه ۹۸ برای خرید واریز نشده بود. امسال تا تامین منابع مالی، هیچ خریدی را انجام نخواهیم داد، این درست نیست که تعاون روستایی این همه تحت‌ فشار قرار بگیرد.

مشکلات از تصمیم‌ گیری‌ها و بروکراسی‌ های موجود در تهران به وجود آمد

شیبانی بیان داشت: ما در تربت‌ حیدریه به عنوان پیشرو در ۱۸ مرکز خرید سطح استان وارد خرید شدیم و

حتی طرح فروش زعفران را به کشور ارائه دادیم و براساس  تفاهم‌ نامه چهارجانبه قرار بود از ۷۳تن زعفران خریداری‌شده در کشور که ۶۸تن آن مربوط به خراسان رضوی بود، اختیار فروش به استان‌ها واگذار شود تا ما بتوانیم آن را مدیریت کنیم که با این طرح مخالفت شد و این مشکلات به دلیل تصمیم‌ گیری‌ها و بروکراسی‌ها در تهران به‌وجود آمد.

احتمالا امسال با کاهش رشد سطح زیر کشت استان روبه‌رو هستیم

سیدهاشم نقیبی، مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی می‌ افزاید: ۸۷هزار و ۷۵۰ هکتار  سطح برداشت زعفران استان در سال ۹۷ بوده که در سال بعد به حدود ۹۱هزار هکتار رسیده و سطح کشت امسال را می‌توان از میزان برداشت زعفران در سال آینده ارزیابی کرد.

وی در واکنش به رشد صفر درصدی کشت زعفران در تربت‌ حیدریه بیان کرد: پیش‌بینی ما برای سطح برداشت زعفران  در استان ۹۳ هزار هکتار است و امسال با آمار برداشت شاهد رشد ۲هزار هکتاری سطح زیرکشت سال گذشته در شهرستان‌های استان هستیم، اما امسال با توجه به گزارش‌هایی که داریم فکر می‌کنیم میزان رشد سطح زیرکشت زعفران نسبت به سال‌های گذشته با کاهش روبه‌رو خواهد بود‌.

محدودیت در منابع آب علت کاهش کشت زعفران

نقیبی بخشی از علت این کاهش را به محدود بودن منابع آب نسبت می‌دهد و می‌افزاید: ما نمی‌توانیم هر ساله حجمی از پیاز زعفران را از زمین‌های کشاورزی برداریم و در جایی دیگر آن‌ها را بکاریم، سطح زیرکشت باید متناسب با شرایط منابع آبی هر منطقه باشد.

وی علت رشد تولید زعفران را در سال‌های اخیر، افزایش قیمت این محصول نسبت به سایر محصولات کشاورزی می‌داند و گفت: شرایط خاص ناشی از کرونا و کاهش صادرات و از طرفی افزایش تولید زعفران و رشد کم قیمت آن می‌تواند از دیگر عوامل کاهش سطح زیرکشت یا رشد کمتر آن و بی‌ رغبتی کشاورزان برای تولید زعفران باشد.

دولت باز هم اگر احساس کند کشاورز ضرر خواهد کرد وارد عمل می‌شود

نقیبی در پاسخ به این سوال که خرید حمایتی دولت چه تاثیری بر این شرایط دارد، گفت: سال گذشته مطمئن باشید اگر دولت وارد خرید حمایتی نمی‌شد، قیمت زعفران از قیمت کنونی پایین‌تر و این به ضرر کشاورز بود.

وی می‌افزاید: شما می‌بینید که برخی که عمدتا از تجار و دلالان هستند، پیش‌دستی می‌کنند و یکماه قبل از شروع فصل برداشت، در مصاحبه با رسانه‌ها سعی می‌کنند، قیمت زعفران را پایین بیاورند و این در حالی است که تا فصل برداشت آغاز نشود، کسی نمی‌داند که ما در برداشت این محصول شاهد رشد هستیم یا کاهش آن، اما برخی همین سال گذشته گفتند آقای وزیر گفته ما امسال ۵۰۰ تن زعفران داریم تا قیمت پایین بیاید، در حالی که ایشان با قید اگر، این مسئله را گفته بودند و البته دیدید که این‌طور هم نشد و تولید به ۴۳۰ تن در کشور نرسید.

مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی می‌افزاید: ممکن است دولت امسال هم اگر احساس کند کشاورز ضرر می‌کند وارد خرید حمایتی از کشاورزان شود‌.

سایه سنگین کرونا بر بازار زعفران داخل و خارج

مسعود صباغ‌زاده صادرکننده زعفران در با اشاره به سایه سنگین کرونا بر بازار زعفران بیان کرد: از اسفند ماه 98 با شیوع ویروس کرونا در دنیا، در دو ماه اول تا اردیبهشت، تقریبا صادرات زعفران به خارج از کشور با توجه به تعطیلی پروازها به صفر رسید و با توجه به اینکه زعفران یک محصول مصرفی است و بیشتر در رستورانها استفاده می‌شود، با تعطیلی مراکز فروش و رستورانها در اقصی‌نقاط دنیا فروش زعفران هم به صفر رسید و آسیب زیادی به این محصول وارد شد.

وی افزود: البته یکی دوماه است که وضع بهتر است اما باید گفت برای ما که ماهانه ۲ تا ۲ و نیم تن زعفران صادر می‌کردیم حالا حدود ۶۰ درصد صادرات زعفران‌مان کاهش پیدا کرده است.

صباغ زاده علت عدم علاقه کشاورزان به کشت مجدد زعفران امسال را قیمت پایین این محصول می‌داند و استراتژیک اشتباه وزارت جهاد کشاورزی در سالهای گذشته را درخصوص دادن پیاز زعفران به کشاورزان به عنوان محصول جایگزین و کشت بی‌رویه زعفران و ترویج کشت آن با اعطای وام های مربوط را نتیجه وضع موجود بر شمرد.

صباغ‌زاده خاطرنشان می‌کند: ما نیامده بودیم  که ابتدا همه جوانب زنجیره تولید تا فروش زعفران را بررسی و بازار فروشی برای این حجم تولید پیش‌بینی کنیم.

وی افزود: کاهش شدید زعفران باعث افت قیمت پیاز آن به کیلویی ۲۷۰۰ تومان شده و به‎رغم افزایش قیمت اکثر محصولات کشاورزی می‌بینید که زعفران با کاهش قیمت روبه‌رو شده است.

این صادرکننده زعفران معتقد است: سازمان تعاونی تولید در اقدامی که ابتدا مثبت هم بود، نسبت به خرید حمایتی اقدام کرد اما به‌نظرم باید مبلغ ۷۰۰ میلیارد را در اختیار صادرکنندگان معتبر و کارآزموده برای خرید زعفران به صورت وام قرار می‌دادند و این شرط را می‌گذاشتند که با فلان قیمت زعفران را باید از کشاورز بخرید.

وی ۶۰ تن زعفران باقی‌مانده در انبار سازمان تعاون تولید را مثل یک شمشیر روی صنعت زعفران می‌داند و می‌گوید: تا زمانی که این مقدار زعفران در انبارها باقی بماند، صادرکننده نمی‌تواند در این حوزه برنامه‌ریزی بلندمدت کند.

انتهای پیام/