به گزارش تابان تربت؛ به نقل از خبرگزاری فارس،  روستای برس از توابع بخش کدکن شهرستان تربت‌حیدریه به دلیل ظرفیت و پتانسیلی که در حوزه کشاورزی و دامداری دارد به‌عنوان نگین بخش کشاورزی این منطقه مطرح است، اما مدتی است که صدور مجوز بهره‌برداری معدن در ارتفاعات این روستا باعث نگرانی و مخالفت اهالی روستا شده، چرا که ساکنین این روستای سه‌ هزار ساله بر این باور هستند که شروع به کار این معدن نه‌ تنها عواید و منفعتی برایشان ندارد بلکه باعث بروز خسارت به محصولات کشاورزی، مراتع، قنات و جاده روستا می‌شود.

اهالی این روستا بارها گلایه‌ خود بابت صدور مجوز برای اکتشاف معدن را به گوش مسئولان در شهرستان تربت‌حیدریه رسانده‌اند، اما گویا تاکنون اثری نداشته است. مردم این روستا تمام تلاش خود را می‌کنند تا با ممانعت از فعالیت این معدن اجازه ندهند که تجربه تلخ دو روستای چولانک و تلخ‌بخش ناشی از فعالیت معادن که منجر به بروز خسارت‌های جبران‌ناپذیر برای طبیعت، کشاورزی، دامداری و مهاجرت اهالی این دو روستا به شهرهای اطراف شده است، برایشان تکرار شود از همین رو آنها بعد از اینکه آگاه می‌شوند، خبرنگار خبرگزاری فارس جهت رسیدگی به مطالبه آنها به روستا رفت؛ اهالی در میدان این روستا جمع شدند تا یک‌دل و یک‌صدا اعتراض خود را مبنی بر توقف فعالیت معدن‌ در آنجا و تهدیدات حاصل از آن اعلام کنند.

زندگی ۴۰۰۰ سکنه روستا فدای منافع یک معدن‌دار

 رئیس شورای اسلامی برس در گفت‌وگو با خبرنگار فارس با اشاره به سکونت حدود چهار هزار نفر در این روستا گفت: دورتادور روستا را باغستان‌های سرسبز و حاصلخیز فراگرفته و بعد از باغستان‌ها، دیمه‌زارها و نهالستان‌های بادام ما آغاز می‌شود.

شکرالله بیگی با اشاره به کوه سیاه واقع در قسمت شمال روستا که این روزها سروصدا برپا کرده است، افزود: فردی از مشهد با اخذ مجوز به دنبال اکتشاف در این کوه است و با صراحت می‌گویم اگر این اتفاق بیفتد کشاورزی، دامداری، سلامتی وزندگی چهار هزار سکنه این هم روستا فدای منافع یک نفر معدن‌دار می‌شود.

وی بابیان اینکه به نمایندگی از اهالی روستا بارها از مسئولان تقاضا جلوگیری از این اقدام را داشتیم، بیان کرد: در این راستا مخالفت و اعتراض اهالی روستا را به شیوه‌های مختلف از طریق استشهاد و جمع‌آوری امضا در فضای مجازی به‌صورت غیرمستقیم به گوش مسئولان و نماینده مردم تربت‌حیدریه در مجلس شورای اسلامی رسانده‌ایم.

رئیس شورای اسلامی روستای برس با اشاره به اینکه فعالیت معادن در تلخ‌بخش و گلبو روستاهای هم‌جوار روستای برس منجر به بروز معضلات زیست‌محیطی و تبعات جبران‌ناپذیر برای کشاورزی و دامداری ساکنین این روستا‌ها شده است، افزود: در صورت فعال شدن این معدن و در پی کوچک‌ترین وزیدن باد، تمام گردوغبار به سمت روستا هدایت می‌شود و مردم به‌جای هوای سالم و پاکیزه کنونی، باید گردوغبار و آلودگی حاصل از فعالیت معدن را تنفس کنند.

وی با بیان اینکه مردم روستا از زمانی که خبر صدور مجوز اکتشاف در کوه سیاه را شنیدند، تصمیم داشتند، با برپایی تجمع اعتراض‌آمیز مخالفتشان را اعلام کنند، خاطرنشان کرد: در این مدت تلاش کردیم که مردم را از این اقدام منصرف کنیم و این موضوع را از مجاری قانونی پیگیری کنیم، بنابراین اگر خواسته و مطالبه مردم از سوی مسئولان شنیده نشود، اهالی روستا ساکت نخواهند نشست و حاضریم جانمان را فدای این روستای آبا و اجدادی کنیم.

منافع یک جمع کلان فدای منفعت یک نفر معدن‌دار

یک نفر دیگر از اهالی نیز به خبرنگار فارس گفت: در دوران انقلاب و هشت سال دفاع مقدس غیرت خودمان را برای پیروزی انقلاب و حفظ آب‌وخاک با نثار خون عزیزانمان نشان دادیم و امروز بدون هیچ ترسی اجازه نخواهیم داد میراث آبا و اجدادی‌مان دستخوش منفعت عده‌ای دیگر شود.

علی‌اکبر منصوری که برادر شهید است، با اشاره به قدمت سه‌هزارساله روستای برس، وجود باغات سرسبز و طبیعت زیبای آنجا را میراث اجدادشان دانست و ابراز کرد: در حال حاضر حدود ۱۰۰ هکتار از باغستان‌های اینجا منبع معیشت و درآمد اهالی روستاست و اگر قرار باشد این معدن فعال شود قطعاً این‌ همه ثروت و میراث به خاطر فعالیت معدن از بین می‌رود، ما اهالی روستا از همین‌جا به مسئولان می‌گوییم که راضی هستیم، ابتدا بیایند ما را دفن و کفن کنند و بعد از مرگ ما این معدن فعالیت کند.

وی با بیان اینکه ساکنین روستا تحمل مرگ تدریجی این طبیعت و این میراث را ندارند، ادامه داد: هیچ منطقی نمی‌تواند این موضوع را بپذیرد که منافع یک جمع کلان فدای منفعت یک نفر معدن‌دار شود، چراکه با شروع به کار معدن و انجام انفجار و تردد ماشین‌های سنگین آن، قنات چند صدساله روستا و نهالستان‌های اطراف معدن نابود می‌شود و مطمئنا ساکنان روستا برای گذران زندگی‌شان با مشکل مواجه خواهندشد.

وی یادآور شد: آقایان به ما می‌گویند معدن تولید کار و پول می‌کند از آن‌ها باید سؤال کرد، آیا درآمد زعفران روستای ما برابر با درآمد این معدن نیست؟ آیا درآمد کشاورزی و دامداری و باغات این روستا برابر با درآمد معدن نیست؟ اضافه بر آن مگر با فعالیت معدن برای چهار هزار نفر کار و اشتغال ایجاد می‌شود، سوای تمام این مطالب سود و منفعت تولید زعفران، دامداری و کشاورزی در اینجا شامل حال تمام اهالی روستا می‌شود اما عواید معدن فقط به جیب معدن دار می‌رود.

منصوری اذعان کرد: امیدوارم صدای ما مردم ضعیف به گوش مسئولان رده‌ بالای مملکت برسد و اجازه ندهند افراد قدرتمند حق ما روستانشینان را پایمال کنن

خطر مهاجرت دوباره روستائیان به شهرها در اثر فعالیت معدن

معلم روستا نیز در خصوص مخالفت اهالی برس با فعالیت معدن گفت: فعالیت این معدن آسیب‌های فراوانی برای روستای ما دارد ازجمله بر اساس اندازه‌گیری‌هایی که انجام‌شده، متوجه شدیم، مسافت این معدن تا قنات روستا ۲۰۰ متر و تا باغات روستا ۵۰۰ متر و تنها یک کیلومتر با بافت مسکونی روستا فاصله دارد حالا خودتان حساب کنید با فعالیت معدن چه آسیب‌های جبران‌ناپذیری برای روستا و محیط‌زیست آن پیش می‌آید.

محمدعلی عفتی با اشاره به مهاجرت معکوس از شهرهای اطراف به روستای برس به علت رونق کشاورزی افزود: موضوع دیگری که باید از آن به عنوان افتخارات این روستا یاد کرد، تحقق شعار مهاجرت معکوس از شهرهای اطراف به روستاست، بسیاری از اهالی اینجا سالیان پیش برای کار و زندگی به شهرهای اطراف مهاجرت کرده بودند حالا چند سالی است به علت رونق کشاورزی مخصوصاً تولید زعفران شاهد بازگشت همان روستائیان از شهر به روستا هستیم اما با فعالیت معدن و عواقب ناخوشایند آن یقیناً شاهد گریز جمعیت ازاینجا و بازگشت مجدد روستائیان به شهرهای مجاور خواهیم بود

به شماره افتادن نفس‌های جانباز هشت سال دفاع مقدس بر اثر گردوغبار معدن

بعد از پایان سخنان آقای معلم، یکی از اهالی روستا که جانباز است و بیماری تنفسی‌اش یادگار سال‌های نبرد با دشمن بعثی برای اوست با پلاستیک انباشته از انواع داروها در دستش و با سینه‌ای که حالا به‌سختی و با زور قرص و دارو و البته وجود هوای پاک روستا نفس می‌کشد، بیان کرد: به‌عنوان یک جانباز هشت سال دفاع مقدس تنها یک خواهش از مسئولان دارم و آن ممانعت از فعالیت معدن است، بگذارند روستای برس برای ما مردم و آیندگان باقی بماند، اولین اتفاقی که با فعالیت معدن می‌افتد، انفجار و هجوم گردوغبار به روستا و آلودگی هواست من همین‌ الان هم با سختی نفس می‌کشم آن‌ وقت چطور در آن هوای آلوده می‌توانم دوام بیاورم.

مرگ قنات چند صدساله و باغستان‌های روستا با انفجار معدن

روحانی روستای برس به نام سید رضا گرگانی در خصوص آسیب‌های ناشی از فعالیت این معدن گفت: با توجه به اینکه برای برداشت سنگ باید کوه را منفجر کنند و از آنجایی‌ که معدن مذبور در فاصله ۲۰۰ متری از قنات پر آب روستاست با هر انفجار امکان ریزش دیوار قنات چند صدساله روستا و از بین رفتن کامل آن وجود دارد اگر این قنات از بین برود به دنبال آن باید شاهد خشک شدن و نابودی صدها هکتار از باغستان‌های روستا باشیم و این یعنی از بین رفتن بخش عمده‌ای از معیشت ساکنان این روستا باید یادآور شویم تمام اهالی اینجا با اتفاق‌نظر تا پایان یافتن ماجرای فعالیت معدن در اینجا متحد پای‌کار هستند و اجازه فعالیت معدن در این روستا را نخواهند داد

برای اطلاع بیشتر از این موضوع به سراغ دهیار روستا رفتیم تا به‌عنوان نماینده مردم و فردی که وظیفه و مسئولیت دفاع از منافع روستا و روستائیان را بر عهده دارد از پیگیری‌هایش برای رفع دغدغه اهالی جویا شوم ولی متأسفانه حاضر به مصاحبه و ارائه توضیحات در این زمینه نشد؛ مالک معدن هم در تماس تلفنی حاضر به مصاحبه نشد.

نقص در قانون معادن و صدور مجوزهای غیراصولی

بخشدار کدکن نیز در گفت‌وگو با فارس درحالی‌که دلی پر از گلایه از آثار تخریبی و ضرر و زیان‌های حاصل از فعالیت معادن در این منطقه داشت، بخش عمده‌ این مشکلات را ناشی از صدور مجوزهای غیراصولی برای بهره‌برداری از معادن و نقص در قانون دانست و گفت: اگر قرار است مجوزی برای بهره‌برداری معدن صادر شود، باید ابتدا سازمان صنعت و معدن استعلام‌های لازم را از شورا و دهیاری روستا و سپس در مراحل بعدی از بخشداری منطقه و درنهایت از سایر ارگان‌های ذی‌ربط بگیرد تا سرانجام به استان برسد و بعد از بررسی نتیجه پاسخ این استعلام‌ها ، تصمیم گرفته شود که آیا مجوز برای فعالیت معدن به صلاح است صادر شود یا خیر.

علی محمدی با ابراز تأسف از اینکه در قانون برای صدور مجوز تمام این حوزه‌ها اعم از شوراها و دهیاری‌ها و بخشداری‌ها نادیده گرفته‌شده است، ابراز کرد: این نقص بزرگ در قانون باعث شده است که بدون در نظر گرفتن نظر شورا و دهیار روستا مجوزی برای معدن صادر شود و منجر به بروز تبعات اجتماعی بسیاری شود.

وی به تجربه ناخوشایند فعالیت معادن در روستاهای این منطقه اشاره کرد و افزود: تجربه چندین ساله ما نشان داده فعالیت معادن در روستاهای بخش کدکن نه‌ تنها برای این روستاها سودآور نبوده بلکه در رونق بخشی به اشتغال نیز دستاورد چندانی نداشته‌اند به‌طور مثال اگر معدنی در روستایی برای سه نفر تولید اشتغال کرده است به ازای آن ۱۰ نفر دیگر را در همان روستا بیکار کرده است چون فعالیت معادن باعث از بین رفتن مراتع و باغات شده و به علت تبعات زیست‌‌محیطی که دارند باعث از رونق افتادن کشاورزی و دامداری در روستاها نیز شده‌اند.

بخشدار کدکن به فعالیت دو معدن در روستاهای تلخ‌بخش و چولانک اشاره کرد و یادآور شد: متأسفانه فعالیت این دو معدن اسباب دردسر برای روستاییان شده است، به‌طوری‌که با هر بار انفجار معدن گچی در روستای چورانک بخشی از دیوار خانه‌های روستا ترک برمی‌دارد و باعث شکایت و گلایه ساکنان روستا می‌شود و همچنین معدن سنگی در روستای تلخ‌بخش علاوه بر بروز تبعات زیست‌محیطی، تردد خودروهای سنگین باعث تخریب جاده روستا نیز شده است.

وی با اذعان به اینکه فعالیت این معادن هیچ دستاوردی برای بخش کدکن جز وقوع انواع خسارت جانی و مالی نداشته است، خاطرنشان کرد: تنها طی دو ماه گذشته در مسیر تردد ماشین‌آلات و ادوات این معادن شاهد وقوع ۶ تصادف با یک کشته و چهار مصدوم و همچنین تحمیل پنج میلیارد تومان خسارت به مردم این منطقه بودیم.

محمدی دغدغه و مطالبه مردم روستای برس را در مخالفت برای فعالیت معدن در این روستا به‌حق دانست و گفت: باید این مطالبه‌گری به شیوه درست و از مجاری صحیح و قانونی انجام شود، البته نیز تاکنون با حضور سایر مسئولین در این منطقه پیگیر مطالبه مردم این روستا بودیم.

وی بیان کرد: با بررسی نقشه‌ها متوجه شدیم که انجام هرگونه فعالیت معدنی در اطراف روستای برس ممنوع است و فقط همین محدوده‌ای که معدن دار می‌خواهد اقدام به فعالیت کند، منعی ندارد.

وی با تأکید بر این‌که به‌شدت با احداث معدن در آن منطقه مخالف هستم، اظهار کرد: معدن‌دار نباید با تحریک مردم ایجاد اختلاف کند، بلکه باید با حضور در منطقه عواقب اجتماعی فعالیت خود را بپذیرد و ما هم با جدیت پیگیر این موضوع و به دنبال تحقق مطالبه اهالی روستای برس هستیم.

بخشدار کدکن بابیان اینکه سهم عمده‌ای از جمعیت دامی بخش کدکن متعلق به دامداران روستای برس است، تصریح کرد: اگر معدن آهن بخواهد در این روستا شروع به کار کند، با توجه به انواع آسیب‌های زیست‌محیطی که در پی دارد اولین ضربه را به مراتع پربار این روستا وارد می‌کند واز آنجایی‌ که شغل بسیاری از اهالی این روستا دامداری و گله‌داری است، یقیناً ضربه سهمگینی به معیشت روستائیان وارد می‌شود و این اقدام در جهت تحقق شعار آبادی روستاها و معکوس سازی پدیده مهاجرت از شهرها به روستاها نیست.

این گزارش مصادف است با اعتراض فعالان اجتماعی و سمن‌های مردم نهاد طرقبه و مشهد به فعالیت‌های تخریبی که معدن سنگ در منطقه تاریخی کمر مقبولای طرقبه برای سنگ‌نگاره‌های باستانی ایجاد کرده است و بارها و بارها از سمت مردم و رسانه‌ها مورد اعتراض قرار گرفته است، متاسفانه ضعف قانون در صدور پروانه‌های اکتشاف و بهره‌برداری معادن به خوبی آشکار است و لازم است روند صدور پروانه برای معادن در سطح کشور مورد بازنگری قرار گیرد و امیدواریم مسئولان امر بخصوص فرماندار و روسای ادارات محیط‌زیست و منابع طبیعی تربت حیدریه تا کار از کار نگذشته است علاج واقعه قبل از وقوع کنند و اجازه ندهند فعالیت معدن در جوار روستایی که نگین کشاورزی و دامداری بخش کدکن است باعث نابودی آن شود‌.

انتهای پیام/